درخت زیتون
( Olea Europaea , Olea ceae )
درخت زیتون، یک درخت همیشه سبز با تنه ای ضخیم و شاخه های به هم فشرده، دارای برگ های نازک و پر پشت بوده که دارای پوسته ای بسیار مقاوم در برابر پوسیدگی می باشد و ارتفاع آن تا 10 متر هم می رسد. این درخت، قدیمی ترین درخت شناخته شده در تاریخ بشر بوده و بر اساس تحقیقات انجام شده قدمت آن تا 3000 سال می رسد.
درخت زیتون به خاطر استقامت در فصل سرمای زمستان، نماد امید و پایداری بوده و به انسان روحیه امید به زندگی می دهد.
در کتاب های مقدس قرآن، انجیل و تورات، درخت زیتون مورد ستایش قرار گرفته و همچنین به عنوان نماد برکت، فراوانی ، حکمت و صلح از آن یاد شده است.
درختان زیتون در ماه اول فصل بهار، پر از خوشه های کوچک گل سفید می شوند. این درختان پس از کاشت، طی مدت 8 سال تبدیل به تنه ضخیم شده و تقریبا" تا 80 سال، به تولید زیتون ادامه می دهند. ضمنا" برای برداشت زیتون خوب و با کیفیت، بایستی 15 الی 20 سال از زمان کاشت درخت، بگذرد.
زیتون، در آب و هوای نیمه گرمسیری و در هر دو منطقه شمال و جنوب نیمکره زمین، به اشکال متنوعی کشت می شود.
در سال های 1500 میلادی، مبلغان اسپانیایی زیتون را به کالیفرنیا برده و همچنین برای اولین بار مهاجران ایتالیایی، زیتون را در آمریکای جنوبی کاشتند.
برگ درخت زیتون :
برگ و میوه درخت زیتون، از زمان های بسیار دور، در پزشکی مورد استفاده قرار گرفته و در درمان بیماری مالاریا، سرماخوردگی، زکام و آنفولانزا نقش بسیار مهمی داشته است. با توجه به خواص ضد باکتریایی و آنتی بیوتیکی ، در درمان بیماری های عفونی نیز کاربرد دارد.
برگ درخت زیتون، حاوی تانن، اسانس، اسیدهای ارگانیک و رزین بوده و می توان آن را به عنوان چای مصرف کرد. چای تهیه شده از این برگ ، به اندازه خود زیتون مفید بوده و نقش به سزایی در کاهش فشار خون دارد. این برگ ها اگر به میزان 5 % به چای اضافه شوند، اشتها آور، ادرار آور و به عنوان کاهنده تب ، عمل می کنند.
برگ درخت زیتون باعث کاهش قند خون شده و به علت دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی، پیری را به تاخیر انداخته و در دفع مواد مضر موجود در بدن، به ما کمک می کند.
طرز تهیه مربای زیتون
پس از جدا کردن هسته زیتون، آن را به همراه گل میخک، پوست پرتقال، لیمو و شکر جوشانده و بدین ترتیب مربای زیتون را تهیه می کنیم و این مربا بسیار مناسب برای افرادی است که دچار افت قند می شوند.
ادکلن گل زیتون :
ادکلنی که از اسانس گل های درخت زیتون به دست می آید ، دارای بوی نادر و دلپذیری می باشد.
ارزش غذایی زیتون :
ارزش غذایی زیتون سبز در هر 100 گرم | ارزش غذایی زیتون سیاه در هر 100 گرم |
انرژی | 144 کالری | انرژی | 207 کالری |
روغن | 13/5 گرم | روغن | 21 گرم |
کربو هیدرات | 2/8 گرم | کربو هیدرات | 1/1 گرم |
پروتئین | 1/5 گرم | پروتئین | 1/8 گرم |
کلسیم | 90 میلی گرم | کلسیم | 77 میلی گرم |
آهن | 2 میلی گرم | آهن | 1/6 میلی گرم |
ویتامین A | 300 واحد | ویتامین A | 60 واحد |
فواید و مزایای مصرف زیتون :
1 – مصرف زیتون باعث سلامتی قلب می شود :
مصرف زیتون، باعث کاهش کلسترول شده و در سلامتی قلب و عروق نقش به سزایی ایفا می کند. همچنین کمک می کند تا اختلالات ریتمی و تپش قلب به حالت تعادل برگردد.
2 – مصرف زیتون باعث تنطیم سیستم گردش خون می شود :
به علت تاثیر منفی رادیکال های آزاد بر روی کلسترول، رگ های خونی آسیب دیده و این امر موجب بروز حملات قلبی می شود. زیتون به علت دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی، از بروز بیماری های قلبی جلوگیری کرده و مصرف روغن زیتون اثرات مثبتی روی فشار خون داشته و این امر باعث سلامتی رگ ها و سلول های خونی می شود.
3 – مصرف زیتون به کاهش وزن کمک می کند :
به علت وجود روغن های غیر اشباع گوناگون در داخل زیتون، مصرف آن به کاهش وزن کمک کرده، همچنین روغن زیتون محرک موثری برای سلول های چربی بوده و مصرف آن نیز ، نقش به سزایی در سوزاندن چربی های شکم دارد.
4 – مصرف زیتون از بروز سرطان جلوگیری می کند :
استرس اکسیداتیو مزمن و التهاب مزمن، می توانند عامل مهمی در توسعه سرطان باشند. لذا آنتی اکسیدان ها و خواص ضد التهابی زیتون یک سیستم محافظتی در برابر سرطان ایجاد کرده و از گسترش آن جلوگیری می کند ضمنا" زیتون یکی از نادرترین و مفیدترین مواد غذایی برای DNA می باشد.
5 – مصرف زیتون برای سلامتی پوست و مو :
زیتون حاوی هیدرات بوده و در کنار اسیدهای چرب، از نظر آنتی اکسیدان ها و ویتامین E غنی می باشد. به خاطر این ویژگی ها از ابتلاء به سرطان پوست جلوگیری نموده و باعث نرمی و سلامتی پوست می شود. در صورتی که روغن زیتون روی پوست مالیده و به مدت 15 دقیقه بماند، بدن را در مقابل اشعه ماوراء بنفش محافظت می نماید.
شامپوها و صابون های محتوی روغن زیتون، از ریزش مو جلوگیری و باعث افزایش رشد مو می شوند، همچنین پوست را در برابر عوامل خارجی محافظت نموده ، از چین و چروک شدن پوست جلوگیری کرده و باعث جوانی و شادابی پوست می شوند. به این دلیل قرن هاست که زیتون به عنوان منبع سلامتی و زیبایی مردمان مدیترانه به شمار می آید.
6 – زیتون مانع آلرژی می شود :
تحقیقات اخیر نشان داده، زیتون بر علیه آلرژی موثر بوده و در درمان آلرژی های عمومی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
7 – مصرف زیتون در جهت سلامتی دستگاه گوارش :
مصرف منظم زیتون، ریسک ابتلاء به سرطان روده بزرگ را به طور جدی کاهش می دهد. همچنین روغن زیتون، زخم ها و مشکلات ناشی از التهاب معده را تسکین داده و یبوست را برطرف می کند. یکی دیگر از ویژگی های روغن زیتون، تنظیم پانکراس و سلامتی هورمون ها می باشد.
8 – زیتون منبع آهن می باشد :
زیتون سرشار از آهن می باشد. آهن از جمله موادی است که کلیه اجزاء بدن، از موی سر گرفته تا ناخن پا، به آن نیاز دارند و این ماده در زیتون سیاه به وفور یافت می شود.
9 – مصرف زیتون سلامتی چشم را تامین می کند :
زیتون در سلامتی شبکیه چشم نقش مهمی داشته و مصرف آن خطر ابتلاء به بیماری های چشم در دوران پیری را کاهش می دهد، همچنین زیتون به خاطر دارا بودن ویتامین A در درمان بیماری آب مروارید که در اثر کهولت سن ایجاد می شود، بسیار مفید است.
فواید و مزایای مصرف روغن زیتون :
1- مصرف روغن زیتون، احتمال حملات قلبی، فشار خون بالا و سکته مغزی را کاهش می دهد.
2 - مصرف روغن زیتون، خطر ابتلاء به رگ گرفتگی و سفت شدن رگ ها را کاهش می دهد.
3 – مصرف روغن زیتون، میزان کلسترول بدن را در سطح سالم نگه می دارد.
4 – روغن زیتون برای سیستم گوارشی، بواسیر و یبوست مفید بوده، تحرک روده را افزایش داده و باعث تمیز شدن روده ها می شود، همچنین مشکلات ناشی از نفخ و باد شکم را برطرف می کند.
5- روغن زیتون به طور گسترده از پوست و مو محافظت نموده و در ماسک های پوست نیز استفاده می شود.
6 – روغن زیتون، خطر ابتلاء به سرطان، علی الخصوص سرطان پستان را کاهش می دهد.
7 – روغن زیتون یک منبع مهم تغذیه ای برای مغز بوده و خطر ابتلاء به بیماری های روانی ناشی از کهولت سن را کاهش می دهد.
8 – روغن زیتون، عناصری را که باعث بروز بیماری های پانکراس می شود، از بین می برد.
9 – روغن زیتون به خاطر دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی، باعث تصفیه خون و در نهایت دفع میکروب ها از بدن می شود.
10 – مصرف روغن زیتون باعث مراقبت و محافظت از کبد می شود.
فواید زیتون سبز :
زیتون سبز که بیشتر در ماه های زمستان مورد استفاده قرار می گیرد، حاوی مواد معدنی و مغذی متفاوت از زیتون سیاه بوده که باعث درمان برخی بیماری ها نیز می شود. مزایای استفاده از زیتون سبز عبارتند از :
1- زیتون سبز اگر در وعده صبحانه مصرف شود باعث سرزندگی شده و به سالم ماندن کبد نیز کمک می کند.
2- زیتون سبز یک منبع تغذیه ای مفید برای طحال می باشد و مانع تشکیل سنگ و رسوبات در کلیه می شود.
3- زیتون سبز حاوی ویتامین D بوده و بدین سبب از لحاظ متابولیسم بسیار مهم می باشد. لذا باعث تقویت بنیه کودکان و سلامتی استخوان ها نیز می شود.
4- سمومی که باعث خستگی بدن می شوند در نتیجه مصرف زیتون سبز، به راحتی دفع می شوند.
فواید زیتون برای بیماری ها :
1- برای یرقان خوب است.
2- باعث تقویت معده می شود.
3- روغن زیتون صفراء را افزایش می دهد.
4- زیتون به خاطر داشتن انرژی زیاد، قدرت جنسی را افزایش می دهد.
5- باعث رشد کودکان می شود.
6- قرقره کردن با روغن زیتون، باعث سفید شدن دندان ها و تقویت لثه ها می شود.
7- در برابر هپاتیت B بسیار موثر است.
ضررهای زیتون :
زیتون یک ماده غذایی بسیار مفید بوده و هیچگونه خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند ولی اگر بیش از حد مصرف شود ممکن است عوارض زیر رخ دهد :
1- احساس ناراحتی و ترشی معده.
2- در صورت مصرف بیش از حد، باعث اسهال می شود.
تولید کنندگان و وارد کنندگان زیتون در دنیا
بزرگترین کشورهای تولید کننده زیتون در دنیا عبارتند از :
اسپانیا با تولید 33% ، ایتالیا 23% ، یونان 17% ، تونس 8% ، ترکیه 5% و سایر کشورها 14% .
بزرگترین کشورهای وارد کننده روغن زیتون در دنیا
ایتالیا ( روغن زیتون های وارداتی در ایتالیا بسته بندی شده و مجددا" صادر می شوند . )، آمریکا، فرانسه، برزیل، پورتریکو، آلمان و ژاپن.