مقدمه

بسیاری از اقتصاددانان، متخصصان و آینده نگرها بر این عقیده‌اند که در سالهای اخیر انقلابی مشابه انقلاب صنعتی به وقوع پیوسته که جهان را وارد ” عصر اطلاعات“ ساخته است و بسیاری از جنبه‌های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی حیات بشر را دستخوش تحولی عمیق نموده است . یکی از ابعاد این تحول، تغییرات عمیقی است که در روابط اقتصادی بین افراد، شرکتها و دولتها به وجود آمده است. مبادلات تجاری بین افراد با یکدیگر، شرکتها با یکدیگر و افراد با شرکتها و دولتها ، به سرعت از حالت سنتی خود که عمدتا مبتنی بر مبادله بر مبنای اسناد و مدارک کاغذی است خارج شده و به سوی انجام مبادلات از طریق بهره گیری از سیستم های مبتنی بر اطلاعات الکترونیکی در حرکت است .

تجارت الکترونیکی  به دلیل سرعت ، کارایی ، کاهش هزینه ها و بهره برداری از فرصتهای زودگذر عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است تا آنجا که گفته می‌شود عقب افتادن از این سیر تحول نتیجه‌ای جز منزوی شدن در عرصه اقتصاد جهانی را نخواهد داشت.

تجارت الکترونیکی چیست؟

برای تجارت الکترونیکی تعاریف مختلفی ارائه شده است که اغلب آنها مبتنی بر تجارب گذشته در استفاده از تجارت الکترونیکی می باشد . در ساده ترین شکل ، می‌توان آن را به صورت ”انجام مبادلات تجاری در یک قالب الکترونیکی“‌ تعریف نمود کمیسیون اروپایی در سال ۱۹۹۷ آن را به شکل زیر تعریف نموده است :

تجارت الکترونیکی بر پردازش و انتقال الکترونیکی داده‌ها ، شامل متن ، صدا و تصویر مبتنی می‌باشد . تجارت الکترونیکی فعالیتهای گوناگونی از قبیل مبادله الکترونیکی کالاها و خدمات ، تحویل فوری مطالب دیجیتال ، انتقال الکترونیکی وجوه ، مبادله الکترونیکی سهام ، بارنامه الکترونیکی ، طرحهای تجاری ، طراحی و مهندسی مشترک ، منبع یابی ، خریدهای دولتی، بازاریابی مستقیم و خدمات بعد از فروش را در بر می‌گیرد .

* مزایای تجارت الکترونیکی :

1- افزایش فروش و درآمد

2- افزایش سطح رفاه زندگی

3- ایجاد فرصت های جدید شغلی

4- صرفه جویی 2 الی 75 درصدی هزینه کالاهای بازرگانی

5- جهانی کردن بازرگانی و برداشتن مرزها

6- کسب و کار بدون کاغذ

7- عدم حضور واسطه

8- ارتباط با تجارت به صورت    7 * 24 * 365

9- اتوماتیک کردن فعالیت های مربوط به کسب و کار

10- حذف محدودیت مکانی و سهولت انتقال محل کار

11- جذب کارکنان الکترونیکی و حذف بسیاری از مشکلات کار با نیروی انسانی

12- وجود شعبه زیاد از کسب و کار شما

13- حل مشکل اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاه ها

14- دانش محوری و عدم نیاز به سرمایه زیاد

15- جذابیت شغل و لذت و ارزش اجتماعی آن

16- شغل شما در کنار کانون گرم خانواده

17- ایجاد رقابت سالم

18- تبلیغات بسیار گسترده موثر با هزینه کمتر

19- کاهش بین زمان سرمایه گذاری و دریافت محصول و خدمات

20- ارتقای محصول و خدمات

21- دسترسی به خدمات و محصولات ارزانتر

22- ارائه به موقع اطلاعات به مشتریان

23- برقراری ارتباط آنلاین با مشتریان

* مدل های کسب و کار الکترونیکی :

B2B , B2C , C2C , G2G , G2B , B2G , G2C , C2G , C2B , C2E

* فرق اینترنت و وب :

وب در سال 1991 به وجود آمد و تصاویر و پوشه ها و صداها را در کنار هم قرار داد و در یک مانیتور نشان داد در حالیکه اینترنت شبکه ای از کامپیوترهای متصل به هم با اطلاعات به اشتراک گذاشته شده می باشد و وب اطلاعات موجود در شبکه اینترنت را در فورمت صفحات قابل نمایش در مانیتور ارائه می دهد .

* ویژگی انتخاب نام دومین مناسب :

1- امکان به خاطر سپردن

2- کوتاه

3- یادآور دومین های معتبر

4- انتخاب براساس اهداف و سیاست شغلی

5- حتی الامکان عدم اختصار

6- استفاده از کلمه کلیدی

7- گویش راحت

8- عدم استفاده از خط فاصله

9- اول بودن

* انواع سایت :

1- سایت ایستا : سایت هایی که پردازش روی کامپیوتر کاربر انجام می شود .

2- سایت پویا : سایت هایی که پردازش روی کامپیوتر سرور انجام می شود .

* مشخصات یک سایت خوب :

1- محتوا : سایت باید پر محتوا باشد یعنی چیزی که برای ما فروش خواهد کرد همان محتواست .

2- متن : متن باید خوب باشد مثلا از چه فونت هایی استفاده شود و یا فاصله سطرها چگونه باشد .

3- رنگ : رنگ بایستی با حوضه فعالیت تناسب داشته باشد

4- پیمایش : یعنی گشت و گذار مشتری در سایت مناسب و راحت باشد و در 3 کلیک به مقصد برود .

5- گرافیک : باید زیبا بوده و طوری طراحی شود که دل مشتری را نزند .

6- سئو : باب طبع کردن سایت برای موتورهای جستجوگر

7- حجم

8- کاربری راحت : کاربرها داخل سایت راحت باشند چون همه کاربرها متخصص نیستند .

وزارت صنایع و تجارت بین المللی ژاپن گفته است :

تجارت الکترونیکی که تا چندی قبل به تعداد معینی از شرکتها محدود می‌گردید در حال ورود به عصر جدیدی است که در آن تعداد زیادی از اشخاص گمنام  و مصرف کنندگان در شبکه حضور دارند. به علاوه محتوای آن از حیطه مبادله داده‌های مربوط به سفارش دادن یا قبول سفارش فراتر رفته و فعالیتهای عمومی تجاری از قبیل تبلیغات ،آگهی ، مذاکرات ، قراردادها و تسویه حسابها را نیز در بر گرفته است .

* نتیجه گیری :

از مجموعه تعاریف و مطالب ارائه شده می‌توان نتیجه گیری نمود که زمینه‌های کاربرد تجارت الکترونیکی بسیار گسترده تر از مبادله کالا ، خدمات و وجوه است و در تعریف آن و تبیین سیاستهای مورد نظر باید علاوه بر کاربردهای بالفعل به کاربردهای بالقوه آن نیز توجه داشت .